ความหมายของพิธีสงฆ์
โดยปกติพิธีสงฆ์จะเป็นพิธีแรกสุดของพิธีแต่งงานตามประเพณีของไทย เพราะคนไทยพุทธมีความเชื่อว่าทุกครั้งที่จะเริ่มต้นทำอะไรสักอย่างหนึ่ง จะเริ่มต้นด้วยการทำบุญตักบาตรและขอพรจากพระสงฆ์เพื่อพร้อมรับสิ่งดีๆที่จะเข้ามา ซึ่งโดยปกติแล้วพิธีสงฆ์จะประกอบไปด้วยพิธีการย่อยๆหลายขั้นตอน ในแต่ละขั้นตอนก็จะมีความหมายแตกต่างกันออกไป แต่ความหมายโดยรวมก็เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่บ่าวสาว ให้พบแต่ความสุขความเจริญยิ่งๆขึ้นไป
ส่วนมากจะเริ่มจัดพิธีสงฆ์ในช่วงเช้า ประกอบไปด้วยการสวดมนต์ ตักบาตร กรวดน้ำ รับพร พรมน้ำมนต์ ถวายสังฆทาน รวมถึงถวายภัตตาหารแก่พระสงฆ์ เป็นลำดับขั้นตอนตามประเพณี ซึ่งจะมีมัคนายกเป็นผู้ดำเนินพิธี และอธิบายขั้นตอนต่างๆที่จะเกิดขึ้นแก่คู่บ่าวสาว และโดยส่วนมากคุณพ่อคุณแม่พร้อมคนในครอบครัวของทั้งสองฝ่ายก็มักจะเข้าร่วมพิธีนี้ด้วย ถือว่าเป็นการทำบุญร่วมกันก่อนที่คู่บ่าวสาวจะแต่งงานและทั้งสองครอบครัวจะกลายเป็นครอบครัวเดียวกัน
ประเพณีนิยมจะนิมนต์พระสงฆ์ทั้งหมด 9 รูปเพื่อประกอบพิธี โดยสถานที่อาจจะต้องจัดเตรียมพื้นที่สำหรับจัดพิธีสงฆ์โดยเฉพาะเพราะว่าพิธีนี้จะต้องเผื่อพื้นที่ไว้สำหรับองค์พระประธานที่อยู่บนโต๊ะหมู่บูชา และอาสนะสงฆ์สำหรับพระสงฆ์ทั้ง 9 รูปเรียงกันเป็นหน้ากระดาน และโดยปกติจะต้องมีอุปกรณ์สำหรับทำพิธีสงฆ์ ซึ่งจะไม่ใช่ของที่คนทั่วๆไปมี คู่บ่าวสาวอาจจะต้องพูดคุยกับทางสถานที่ก่อนว่ามีอุปกรณ์อะไรอยู่บ้างที่สามารถใช้ในพิธีสงฆ์ได้ และอุปกรณ์ในส่วนไหนที่จะต้องให้ทางฝั่งคณะสงฆ์เป็นฝ่ายที่เตรียมมา ในบางขั้นตอนอาจจะต้องสอบถามไปที่มัคนายกว่าอุปกรณ์บางชิ้นฝ่ายไหนจะเป็นคนที่เตรียมมา
คู่บ่าวสาวอาจจะต้องสอบถามกับทางสถานที่ดูก่อนว่ามีวัดที่นิมนต์มาเป็นประจำอยู่แล้วหรือเปล่า และสามารถติดต่อให้คู่บ่าวสาวเลยได้ไหม ถ้าคู่บ่าวสาวจะต้องเป็นคนติดต่อกับทางวัดเอง ถ้าไม่ได้มีพระรูปไหนที่นับถือเป็นพิเศษ ก็อยากให้เลือกวัดที่อยู่ใกล้กับสถานที่จัดงานเพื่อให้สะดวกต่อการเดินทางของคณะสงฆ์
ถ้าเลือกวัดได้แล้วให้หาเบอร์ติดต่อจากในอินเตอร์เน็ตแล้วโทรเข้าไปที่วัด โดยให้แจ้งว่าต้องการนิมนต์มาเพื่อทำบุญในวันแต่งงานของตน คู่บ่าวสาวควรจะแจ้งวัน เวลา และสถานที่ ให้เรียบร้อย ถ้าต้องการมีมัคนายกช่วยทำพิธี ก็ให้สอบถามกับพระสงฆ์ได้เลยว่าจะสามารถจัดหามัคนายกของทางวัดมาด้วยได้หรือเปล่า และมีค่าใช้จ่ายเท่าไหร่สำหรับมัคนายก ให้แจ้งด้วยว่าอยากมีขั้นตอนไหนในพิธีส่งบ้าง เช่นต้องการที่จะตักบาตร ท่านจะได้เตรียมบาตรและอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องอื่นๆมาด้วย และให้สอบถามถึงการถวายอาหารให้เรียบร้อยว่าควรจะถวายเป็นฉันเช้าหรือฉันเพล หรือท่านสะดวกฉันที่สถานที่จัดงานหรือแพ็คกลับไปฉันที่วัดท่านจะได้กะช่วงเวลาที่จะเดินทางได้ถูก
ขั้นตอนของพิธีสงฆ์
- คู่บ่าวสาวจุดธูปเทียนบูชาพระประธานที่โต๊ะหมู่บูชา
- คณะสงฆ์เริ่มอาราธนาศีลและเจริญพระพุทธมนต์
- คู่บ่าวสาวจุดเทียนที่อยู่บนขันน้ำมนต์
- คู่บ่าวสาวลุกขึ้นไปตักบาตรในระหว่างที่อยู่ในบทสวดพาหุง
- คู่บ่าวสาวถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์
- บ่าว-สาวถวายเครื่องไทยธรรมที่เตรียมไว้ให้กับพระสงฆ์
- กรวดน้ำ
- พระสงฆ์พรมน้ำมนต์แก่คู่บ่าวสาวและครอบครัวที่เข้าร่วมพิธีสงฆ์ด้วย
- คู่บ่าวสาวส่งพระสงฆ์เดินทางกลับวัด
หากมีมัคนายกเป็นผู้ดำเนินพิธีให้บ่าวสาวก็ไม่จำเป็นต้องจดจำขั้นตอนดงกล่าวข้างต้น เพราะมัคนายกจะค่อยๆนำไปทีละพิธีเอง สำหรับพิธีสงฆ์ คู่บ่าวสาวควรจะเผื่อเวลาไว้ราวๆ 30-45 นาที และสำหรับงานแต่งงานที่มีพิธีหลังน้ำฯ จะต้องนำแป้งเจิมและมงลตลแฝดเข้ามาร่วมทำพิธีในพิธีสงฆ์นี้ด้วย และน้ำมนต์ที่ใช้ในพิธีสงฆ์จะถูกนำมาใช้ในพิธีหลั่งน้ำฯด้วย หลังจากที่คู่บ่าวสาวแล้วครอบครัวส่งพระสงฆ์ขึ้นรถเพื่อเดินทางกลับวัดก็ถือเป็นการจบพิธีสงฆ์อย่างสมบูรณ์