จองคิวและเลือกแบบพานขันหมาก

ก่อนอื่นเลยเราควรจะมาทำความเข้าใจก่อนว่าในขบวนขันหมากจะประกอบไปด้วยพานอะไรบ้าง ซึ่งโดยปกติแล้วขบวนขันหมากจะถูกแบ่งออกเป็นขบวนขันหมากเอกและขบวนขันหมากโท โดยพานขันหมากเอกจะเป็นชุดขันหมากที่ใช้ในพิธีการสู่ขอและหมั้นหมาย ส่วนพานขันหมากโทจะเป็นบริวารของขันหมากเอก ซึ่งส่วนมากจะเป็นของมงคลต่างๆเช่น ขนมหรือผลไม้ ให้บ่าวสาวตกลงกับครอบครัวให้เรียบร้อยก่อนว่าเราจะเลือกชุดพานขันหมากในรูปแบบไทยหรือจีน อาจจะเลือกเป็นแบบผสมกันก็ได้ในกรณีที่ทั้ง 2 บ้านมีประเพณีที่แตกต่างกัน เพราะด้วยความหมายของพานขันหมากแต่ละพานก็จะอิงหลักความเป็นมงคลต่อคู่บ่าวสาวเหมือนกัน 

แนะนำให้หาข้อมูลในรูปแบบของพานขันหมากที่เราต้องการ ถ้าเป็นรูปแบบพานขันหมากที่ทำขึ้นเฉพาะ เราอาจจะแจ้งโทนสีให้เหมาะกับธีมงานของเราด้วยก็ได้ แต่ถ้าเป็นชุดพานขันหมากแบบสำเร็จรูป อาจจะต้องเลือกตามรูปแบบที่ร้านมีไว้ให้บริการเท่านั้น โดยให้บ่าวสาวตกลงกับทางร้านให้เรียบร้อยว่าต้องการใช้กี่พาน พานอะไรบ้าง ซึ่งโดยปกติแล้วพานขันหมากเอกจะมีจำนวนที่แน่นอน แต่สิ่งที่จะเปลี่ยนแปลงไปคือพานสินสอด เพราะขึ้นอยู่กับจำนวนของสินสอดในพิธีนั้นๆ ส่วนพานขันหมากโทจะนิยมให้เป็นเลขคู่ เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่บ่าวสาว ถ้าเป็นพานผลไม้ก็จะเป็นผลไม้ที่มีความหวานหอม มีความหมายเป็นมงคล เช่น กล้วยหอม มะพร้าวน้ำหอม ส้มโอ ทับทิม ส้มสายน้ำผึ้ง ถ้าเป็นพานขนมมงคล ก็จะประกอบไปด้วย ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง ขนมชั้น ขนมกง ลูกชุบ ทองเอก และจ่ามงกุฎ จัดเรียงกันเป็นคู่เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่บ่าวสาว

ซึ่งในชุดพานทั้งหมดนี้จะมีเพียงแค่พานเดียวที่เป็นพานของฝั่งเจ้าสาว นั่นคือพานเชิญขันหมากโดยคนถือพานนี้จะเป็นเด็กผู้หญิงที่ทางฝั่งเจ้าสาวเลือกมาเป็นคนถือพาน จะเป็นจุดแรกสุดที่มีหน้าที่ต้อนรับขบวนขันหมากของฝั่งเจ้าบ่าว

โดยปกติแล้วร้านจะนำพานขันหมากไปส่งที่สถานที่จัดงานในตอนเช้าก่อนเริ่มพิธี ให้บ่าวสาวแจ้งสถานที่และเวลาที่ต้องการจะให้มาส่งให้ชัดเจน พร้อมเบอร์ติดต่อของคนในครอบครัวหรือทีมออแกไนซ์เพื่อให้ช่วยดูแลในตอนเช้าช่วงที่พานขันหมากมาส่ง รวมถึงให้ช่วยตรวจสอบความเรียบร้อยด้วย ให้ขอรายละเอียดและช่องทางการติดต่อกับทางร้านขันหมากเอาไว้ด้วย เผื่อในกรณีที่เกิดเหตุต้องเปลี่ยนแปลงรายการ จะได้สามารถติดต่อและยืนยันการแก้ไข เช่น เพิ่มหรือลดจำนวนของพานได้ทันที

ธรรมเนียมและขั้นตอนการแห่ขันหมากรวมไปถึงหน้าตาและดีไซน์ความสวยงามของพานจะมีการปรับเปลี่ยนไปตามยุคสมัย สิ่งที่สำคัญที่สุดคือให้พูดคุยกับครอบครัวให้เรียบร้อยก่อนที่จะถึงวันงาน ให้ตกลงร่วมกันว่าจะมีพานอะไรบ้าง จะสามารถช่วยลดปัญหาและความวุ่นวายที่จะเกิดในเช้าวันงานได้